Home PageMondelinge overeenkomst

Is een mondelinge overeenkomst rechtsgeldig?

Een overeenkomst die niet op papier is gezet, noemen we ook wel een mondelinge overeenkomst. In beginsel is een mondelinge overeenkomst rechtsgeldig. Wel zijn mondelinge overeenkomsten vaak moeilijk te bewijzen. Bovendien bestaan er uitzonderingen op de regel dat een mondelinge overeenkomst bindend is, bijvoorbeeld bij de verkoop van een huis.

Behoefte aan juridisch advies?

Vul uw gegevens in en een van onze specialisten neemt zo snel mogelijk contact met u op.

Wat is een mondelinge overeenkomst?

In het dagelijks leven maken we tal van mondelinge afspraken, van afspraken met vrienden tot het kopen van een brood bij de bakker. Een mondelinge afspraak is niet altijd een overeenkomst. Er is pas sprake van een overeenkomst als de afspraak een rechtsgevolg heeft. Dat is bijvoorbeeld het geval als iets van eigenaar verandert of als er een afspraak wordt gemaakt over het leveren van een dienst.

Wanneer is een overeenkomst rechtsgeldig?

Volgens de wet komt een rechtsgeldige overeenkomst tot stand door aanbod en aanvaarding daarvan; de ene partij doet een aanbod en de andere partij aanvaardt dit. Andere eisen worden in de wet niet gesteld aan de totstandkoming van een overeenkomst. Ook wordt er in de wet niet gespecificeerd hoe aanbod en aanvaarding tot stand moeten komen. Er staat dus niet dat een overeenkomst per se op papier gesteld moet worden.

Wel stelt de wet expliciet dat een mondeling aanbod direct geaccepteerd moet worden, anders vervalt het. In Artikel 221 Burgerlijk Wetboek Boek 6 staat namelijk het volgende:

“Een mondeling aanbod vervalt, wanneer het niet onmiddellijk wordt aanvaard, een schriftelijk aanbod, wanneer het niet binnen een redelijke tijd wordt aanvaard.”

Uit de jurisprudentie valt verder op te maken dat een aanbod op verschillende manieren aanvaard kan worden.

Uit een arrest van de Hoge Raad uit 2001 valt bijvoorbeeld op te maken dat aanvaarding van een aanbod ook besloten kan liggen in bepaalde gedragingen. De Hoge Raad benoemt expliciet dat een aanbod ook stilzwijgend aanvaard kan worden. Hier is sprake van als iemand een aanbod doet en de wederpartij dit niet uitdrukkelijk afwijst.

Is een mondelinge overeenkomst bindend?

Een mondelinge overeenkomst is in principe net zo bindend als een schriftelijke overeenkomst. Beide partijen moeten zich dus aan de aanspraken houden zodra de overeenkomst is gesloten.

Zoals hierboven al aangegeven is het alleen wel zo dat een mondeling aanbod direct aanvaard moet worden. Als iemand een mondeling aanbod doet en de ander dit niet direct accepteert, dan kan degene die het aanbod heeft gedaan hier dus nog onderuit.

Bij een schriftelijk aanbod is dat anders. Als de wederpartij het schriftelijke aanbod binnen een “redelijke termijn” accepteert, dan zit degene die het aanbod heeft gedaan daaraan vast.

Uitzondering: schriftelijkheidsvereiste bij verkoop woning

Daarnaast geldt in Nederland in bepaalde gevallen het vereiste dat een overeenkomst wel op schrift gesteld moet worden. De koop van een huis tussen particulieren moet bijvoorbeeld schriftelijk worden vastgelegd. Dit noemt men het schriftelijkheidsvereiste. Zowel de koper als verkoper moeten een akte ondertekenen.

De Hoge Raad heeft bevestigd dat de koper en de verkoper zich na uitsluitend een mondelinge overeenkomst nog terug kunnen trekken. Zij zien dus niet gebonden de schriftelijke koopovereenkomst te sluiten.

Deze uitspraak van ons hoogste rechtscollege is van groot belang. Als er na het mondelinge akkoord maar voor het tekenen van het voorlopige koopcontract bijvoorbeeld iemand met een hoger bod bij de verkopende partij aanklopt, dan kan de verkoper dit hogere bod accepteren en staat de eerste koper met lege handen.

Daarom is het van belang om het voorlopige koopcontract zo snel mogelijk na de mondelinge overeenkomst in orde te maken.

Het schriftelijkheidsvereiste geldt alleen bij de verkoop van een woning tussen particuliere partijen of bij de verkoop van een woning door een professionele verkoper aan een particuliere koper. Bij een koop tussen twee professionele partijen geldt het schriftelijkheidsvereiste niet.

Of een mondelinge overeenkomst geldig is of niet, hangt dus af van de hoedanigheid van de betrokken partijen.

Particuliere koper en particuliere verkoper	Professionele verkoper en particuliere koper	Particuliere verkoper en professionele koper	Professionele verkoper en professionele koper
Koopovereenkomst moet schriftelijk	Koopovereenkomst moet schriftelijk	Geen vormvereiste	Geen vormvereiste
Koper kan zich terugtrekken na mondelinge overeenstemming	Koper kan zich terugtrekken na mondelinge overeenstemming	Koper kan zich niet terugtrekken na mondelinge overeenkomst	Koper kan zich niet terugtrekken na mondelinge overeenkomst
Verkoper kan zich terugtrekken na mondelinge overeenstemming	Verkoper kan zich niet terugtrekken na mondelinge overeenstemming	Verkoper kan zich niet terugtrekken na mondelinge overeenkomst	Verkoper kan zich niet terugtrekken na mondelinge overeenkomst

Waarom schriftelijke overeenkomsten beter zijn

Hoewel een mondelinge overeenkomst in beginsel dus net zo rechtsgeldig is, adviseren we toch om de gemaakte afspraken altijd op papier te zetten. Het probleem met mondelinge overeenkomsten is namelijk dat ze lastig te bewijzen en daardoor moeilijk (gerechtelijk) af te dwingen zijn.

Wat als de andere partij het bestaan van de overeenkomst betwist? Of zegt dat er andere afspraken zijn gemaakt? Als u zich op een mondelinge overeenkomst beroept, dan zult u het bestaan en de inhoud van die overeenkomst moeten bewijzen. Omdat er niets op papier staat is dat niet eenvoudig.

Daarom is het raadzaam om te zorgen voor schriftelijke vastlegging van de afspraken. Als de afspraken op papier staan, is het glashelder wat er is afgesproken en staat u sterk als het tot een (juridisch) conflict komt met de andere partij.

Voorbeeld leenovereenkomst downloaden

Een mondelinge overeenkomst bewijzen

Heeft u geen overeenkomst op papier gezet? Een mondelinge overeenkomst bewijzen is niet eenvoudig, maar ook niet onmogelijk. Het bewijs voor de overeenkomst kan bijvoorbeeld geleverd worden door getuigen. Daarnaast is het soms mogelijk om het bestaan van de overeenkomst aan te tonen aan de hand van de praktische uitvoering die beide partijen hebben gegeven aan de afspraken.

Als er bijvoorbeeld wordt afgesproken om een bepaald geldbedrag uit te lenen, dit bedrag ook daadwerkelijk wordt overgemaakt en de ontvangende partij hier geen bezwaar tegen maakt, kan daaruit worden afgeleid dat de mondelinge leenovereenkomst wel degelijk bestaat.

Tegenpartij aansprakelijk stellen

Heeft u een conflict met de wederpartij over een mondelinge overeenkomst? Als de tegenpartij zich niet aan de afspraken uit een overeenkomst houdt en u daardoor schade ondervindt, dan kan Invorderingsbedrijf de tegenpartij voor u aansprakelijk stellen. Onze juristen helpen u met het verzamelen van voldoende bewijs voor de mondelinge overeenkomst en kunnen vervolgens een gerechtelijke procedure starten. In veel gevallen zal de tegenpartij het niet zover laten komen en de verschuldigde schadevergoeding uit zichzelf betalen.

Juridisch advies nodig?

Vul uw gegevens in en een van onze specialisten neemt zo snel mogelijk contact met u op.

FAQ: Veelgestelde vragen over mondelinge overeenkomsten

FAQ: Kan de verkoper zich terugtrekken na een mondelinge overeenkomst?

In beginsel kan een verkoper zich niet terugtrekken na een mondelinge overeenkomst. Daar zijn wel enkele uitzonderingen op. Voor de koop van een huis geldt bijvoorbeeld een schriftelijkheidsvereiste. Als een particuliere verkoper een huis verkoopt aan een particuliere koper, dan kunnen beide partijen zich nog terugtrekken voordat de mondelinge overeenkomst op papier is gezet en ondertekend.

Verkoopt een particuliere verkoper een huis aan een professionele koper? Dan kan ook de verkoper na een mondeling akkoord niet meer onder de overeenkomst uit.

FAQ: Is een mondeling bod op een huis bindend?

Als degene die het bod doet een particuliere koper (consument) is, dan is een mondeling bod niet bindend. Pas als de overeenkomst schriftelijk is vastgelegd in een voorlopig koopcontract is de overeenkomst definitief.

FAQ: Hoe kan ik een mondelinge overeenkomst ontbinden?

Een mondelinge overeenkomst kan in principe alleen ontbonden worden als u daar een geldige reden voor heeft. U kunt de overeenkomst dus niet zomaar opzeggen omdat u zich heeft bedacht. Wel is het mogelijk om de overeenkomst te ontbinden als de wederpartij bijvoorbeeld een wanprestatie levert.

FAQ: Is een mondelinge overeenkomst over een arbeidscontract geldig?

Het is wettelijk gezien niet verplicht om een arbeidsovereenkomst op papier te zetten. Ook een mondelinge overeenkomst is dus geldig. Uiteraard is het om misverstanden te voorkomen altijd beter om een schriftelijke arbeidsovereenkomst op te laten stellen.

Bovendien zijn er bepaalde voorwaarden in een arbeidsovereenkomst die alleen geldig zijn als ze op papier zijn gezet. Dat geldt bijvoorbeeld voor een proeftijd of een concurrentiebeding. Dergelijke voorwaarden moeten volgens de wet altijd zwart op wit staan.

FAQ: Moet ik het op papier zetten als ik geld uitleen?

Als u geld of iets anders uitleent aan vrienden of familie, dan is het verstandig om dat schriftelijk vast te leggen in een leenovereenkomst. Een mondelinge leenovereenkomst is ook rechtsgeldig, maar een stuk lastiger te bewijzen.