Achterhouden administratie door accountant is toegestaan
Een accountant heeft het recht om (een deel van) de administratie van een klant achter te houden als die klant niet betaalt. Dat heeft de Accountantskamer in Zwolle onlangs bevestigd in een zaak die was aangespannen door een ontevreden klant.
De klant had een klacht aangespannen bij de Accountantskamer – de tuchtrechtelijke instantie die klachten tegen accountants beoordeelt – omdat de accountant weigerde een deel van de administratie over te dragen. De accountant hield de administratie achter omdat sommige facturen (meer dan 15.000 euro) nog niet betaald waren.
Stukken achterhouden
De accountant had jarenlang de jaarrekening opgemaakt en belastingaangifte verzorgd voor de klant. Ook vervulde de accountant een adviserende rol bij de overname van de onderneming door de zoon. Omdat vader en zoon van mening waren dat de rekening van de consulent te hoog was en hij slecht werk had geleverd, weigerden zij de openstaande facturen (in totaal 15.960 euro) te betalen.
De accountant sommeerde de onderneming hierop om de openstaande rekening alsnog te betalen. Omdat de klant dit weigerde besloot de accountant het retentierecht in te roepen en een deel van de administratie achter te houden.
Retentierecht
Het retentierecht is het wettelijk recht van een schuldeiser om een ‘goed’ waar hij de ‘feitelijke macht’ over uitoefent vast te houden als hij een opeisbare vordering heeft die niet betaald wordt. De goederen die de accountant vasthoudt moeten voldoende verband houden met de vordering.
Ook een boekhouder of accountant kan een beroep doen op het retentierecht. Accountants zijn daarbij wel aan strenge regels gebonden. Zij mogen bijvoorbeeld geen originele, onbewerkte stukken achterhouden.
Nieuwe accountant

Volgens de klagers werd er in dit geval tuchtrechtelijk gezien verwijtbaar gehandeld door de accountant. Door de stukken achter te houden kon de opvolgend accountant niet aan de slag. Hij miste namelijk de salarisadministratie en de jaarstukken van 2021 en daarmee belangrijke financiële gegevens. Hierdoor kon de overstap naar de nieuwe boekhouder uiteindelijk niet doorgaan en ontstonden er problemen met de Belastingdienst.
Oordeel Accountantskamer
Bij het beoordelen van de klacht heeft de Accountantskamer (tuchtrechtelijke instantie die klachten tegen accountants beoordeelt) geen oordeel gegeven over de juistheid van de facturen, maar wel over het al dan niet terecht inroepen van het retentierecht.
Volgens de kamer kan uit de jurisprudentie worden opgemaakt dat een accountant bepaalde stukken mag achterhouden op grond van het retentierecht. Het zomaar achterhouden van de gehele administratie wordt wel in strijd geacht met de gedrag- en beroepsregels die gelden voor accountants.
Onbewerkte stukken
Uit eerdere uitspraken van de Accountantskamer en het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) blijkt namelijk dat een bv vanwege de administratie- en bewaarplicht altijd moet kunnen beschikken over de eigen, onbewerkte stukken.
Die moet de accountant dus teruggeven als de klant daarom vraagt. Als de boekhouder weigert om dergelijke belangrijke documenten terug te geven doet hij ten onrechte een beroep op het retentierecht en kan hij aansprakelijk worden gesteld voor de geleden schade.
In dit geval had de accountant volgens de kamer echter nooit de originele stukken ontvangen.
Bewerkte stukken achterhouden
De accountant werkte namelijk digitaal en had daardoor niet de beschikking over oorspronkelijke stukken, maar uitsluitend over digitale kopieën. Hierdoor is volgens de Accountantskamer niet gebleken dat hij verwijtbaar heeft gehandeld.
Volgens de Accountantskamer mag een accountant bij wanbetaling bewerkte stukken achterhouden. Een door de boekhouder opgestelde jaarrekening of ingediende belastingaangifte wordt gezien als een bewerkt stuk. Omdat de accountant een opeisbare vordering had, hoefde hij geen toegang te geven tot deze achtergehouden administratie. Bovendien had hij de klant desondanks een online link naar de salarisadministratie gestuurd.
De klacht werd daarom afgewezen door de Accountantskamer.
Heeft u als boekhouder of accountant last van wanbetaling?
Uit het bovenstaande voorbeeld blijkt dat het retentierecht een effectief middel is voor accountants of boekhouders die te maken hebben met niet-betalende klanten.
Heeft u als accountant, belastingadviseur of boekhouder een factuur gestuurd en is de uiterste betaaldatum verstreken? De specialisten van Invorderingsbedrijf kunnen u helpen met het innen van uw facturen. Een beroep doen op het retentierecht kan daarbij fungeren als effectief pressiemiddel.
Bent u voor uw accountants- of boekhoudkantoor op zoek naar een incassobureau voor het innen van openstaande vorderingen van uw cliënten? Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.
Beslag leggen bij uw debiteur?
Vul uw gegevens in en wij nemen direct contact met u op!

Heeft uw klant die factuur nog steeds niet betaald? Blijf niet eeuwig wachten en schakel over op No Cure No Pay incasso!
- Géén succes = géén kosten
- 100% uitkering van de hoofdsom
- 95% slagingspercentage