Proceskosten: wat kost een
juridische procedure?
Overweegt u een juridische procedure te beginnen? Bijvoorbeeld omdat u nog veel geld tegoed heeft van een klant of een andere partij? Dan is het belangrijk om te weten hoe het zit met de proceskosten. Wat zijn de kosten voor een rechtszaak? En wie betaalt deze kosten?
In Nederland is het in principe zo dat de verliezende partij opdraait voor de proceskosten van de winnende partij. Als u in uw recht staat, hoeft een gerechtelijke procedure u uiteindelijk dus helemaal niet veel geld te kosten. Zodra de rechter uitspraak heeft gedaan kunnen we beslag leggen en zo uw openstaande vordering én de gemaakte kosten incasseren.
Een gerechtelijke procedure starten?
Vul uw gegevens in en wij nemen direct contact met u op!


Waar bestaan de proceskosten uit?
De proceskosten bestaan uit verschillende onderdelen. De eisende partij betaalt onder andere een vergoeding aan de rechtbank (griffierecht). Daarnaast bestaan de proceskosten voor een groot deel uit de kosten voor juridische bijstand (het inhuren van een advocaat of jurist) en de kosten voor de deurwaarder. Soms is het ook nodig om getuigen of deskundigen op te roepen tijdens een rechtszaak. Zij hebben recht op een vergoeding, die betaald moet worden door de procederende partij(en).
- Griffierechten
- Advocaatkosten
- Deurwaarderskosten
- Kosten voor deskundigen en getuigen
- Reis- en verblijfkosten
Het is moeilijk te zeggen hoeveel het voeren van een rechtszaak in totaal gaat kosten. De griffierechten bestaan uit een vast bedrag (o.a. op basis van de hoogte van de vordering). Voor de handelingen die de deurwaarder verricht, gelden ook vaste wettelijke tarieven.
De kosten voor juridische bijstand hangen echter af van het uurtarief en hoeveel tijd de advocaat of jurist aan de zaak moet besteden.
Griffierechten
Griffierecht is het tarief dat aan de rechtbank betaald moet worden voor het voeren van de rechtszaak. Hoe hoog dit bedrag is, hangt af van de hoogte van de vordering, de rechtbank waar de zaak dient en of de eiser een natuurlijke of niet-natuurlijke persoon is. Bij civiele zaken (geschillen tussen burgers onderling) wordt de zaak behandeld door de kantonrechter (geldvorderingen tot €25.000) of de civiele rechter (geldvorderingen van meer dan €25.000).
Salaris gemachtigde
Een belangrijk onderdeel van de proceskosten bestaat uit de kosten voor juridische bijstand van bijvoorbeeld een advocaat of jurist. Bij de kantonrechter is een advocaat niet verplicht, maar bij de civiele rechtbank en alle hogere gerechtelijke instanties moeten beide partijen verplicht een advocaat in de arm nemen.
De kosten voor juridische bijstand zijn sterk afhankelijk van de zaak. De meeste advocaten en juristen werken op uurbasis. De advocaatkosten worden dus bepaald door hoeveel uur de advocaat aan de zaak moet besteden. Hoe gecompliceerder het geschil, hoe verder de kosten oplopen.
Kosten deurwaarder
Voor een gerechtelijke procedure is altijd een deurwaarder vereist. De deurwaarderskosten worden berekend op basis van een wettelijk vastgesteld tarief per handeling die de deurwaarder uitvoert.
Dagvaarding
Om een rechtszaak te beginnen moet u de wederpartij dagvaarden. Een dagvaarding is een schriftelijke oproep om voor de rechter te verschijnen en alleen een deurwaarder is wettelijk bevoegd om deze dagvaarding te betekenen (officieel te overhandigen).
Betekening vonnis
Nadat de rechter uitspraak heeft gedaan, moet de tegenpartij officieel op de hoogte gesteld worden van het vonnis. Dit doen we door het vonnis te laten betekenen aan uw debiteur.
Beslaglegging
Als uw debiteur na de uitspraak nog steeds niet uit zichzelf betaalt, is het mogelijk om op basis van het vonnis van de rechter beslag te leggen op bezittingen van uw debiteur.
Voorafgaand aan de gerechtelijke procedure is het soms verstandig om conservatoir beslag te laten leggen. Op die manier voorkomt u dat uw debiteur spullen weg kan maken, voordat de rechter uitspraak heeft gedaan.
Kosten deskundigen en getuigen
Tijdens sommige rechtszaken is het nodig om getuigen of deskundigen op te roepen. Als de rechter bepaalde kennis mist om een uitspraak te kunnen doen, kan hij bijvoorbeeld een deskundige inschakelen. Als de rechter dit zelf doet, dan worden de kosten vergoed door de rechtsprekende instantie.
Daarnaast is het ook mogelijk om als partij in het proces zelf een getuige of deskundige op te roepen (als de rechter daar toestemming voor geeft). In dat geval betaalt de partij die de deskundige oproept de kosten voor onderzoek, reis- en verblijfkosten.
Proceskosten laag inkomen
Zoals u hierboven heeft kunnen lezen kunnen de kosten voor een gerechtelijke procedure snel oplopen. Vooral als de zaak gecompliceerd is en u een advocaat nodig heeft, stijgen de kosten snel.
Gelukkig komen mensen met een laag inkomen in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. Dit noemt men ook wel een toevoeging. Als u recht heeft op een toevoeging krijgt u een vergoeding voor de advocaatkosten. Een ander deel betaalt u altijd zelf. Hoe hoog de eigen bijdrage is, hangt af van uw inkomen en uw vermogen.
Fiscaal jaarinkomen alleenstaand | Fiscaal jaarinkomen gehuwd, samenwonend of eenoudergezin | Eigen bijdrage |
Tot € 22.000 | Tot € 30.700 | € 226 |
€ 22.001 – € 22.800 | € 30.701 – € 31.800 | € 417 |
€ 22.801 – € 24.200 | € 31.801 – € 33.300 | € 595 |
€ 24.201 – € 26.200 | € 33.301 – € 37.200 | € 775 |
€ 26.201 – € 31.101 | € 37.201 – € 44.000 | € 952 |
Boven de € 31.101 | Boven de € 44.000 | Geen toevoeging |
Verlaagde griffierechten
Als u een laag inkomen heeft komt u daarnaast in aanmerking voor een verlaagd tarief voor de griffierechten (griffierecht voor onvermogenden). Als u gebruikmaakt van gesubsidieerde rechtsbijstand, kan de advocaat dit direct voor u aanvragen. Maakt u geen gebruik van een toevoeging, dan kunt u zelf een inkomensverklaring opvragen bij de Raad voor Rechtsbijstand. Deze inkomensverklaring dient u vervolgens bij de griffie van de rechtbank in.
Proceskostenveroordeling: wie betaalt wat?
De kosten die u (zowel als eisende als gedaagde partij) maakt, moet u in eerste instantie zelf betalen. De rechter zal de in het ongelijk gestelde partij uiteindelijk veroordelen tot het betalen van de proceskosten die de andere partij aanvankelijk heeft moeten maken. Dit noemt men een proceskostenveroordeling.
Het komt er kort gezegd dus op neer dat u een groot deel van de betaalde kosten terugkrijgt als u de zaak wint.
Sommige proceskosten, zoals de deurwaarderskosten en de hoogte van het griffierecht, staan vast en zijn dus al voorafgaand aan de procedure betrouwbaar in te schatten.
Maar een groot deel van de proceskosten bestaat uit de advocaatkosten. Die zijn op voorhand moeilijker te bepalen en hangen in sterke mate af van welke advocaat u inhuurt en hoeveel uur die aan de zaak moet besteden.
Het staat iedere partij om zelf een advocaat te kiezen, maar dat betekent niet dat de in het ongelijk gestelde partij per se alle kosten voor die advocaat hoeft te betalen. De rechter bepaalt de kosten die de verliezende partij moet betalen voor de juridische bijstand van de tegenpartij namelijk aan de hand van een vaste richtlijn: het zogenaamde liquidatietarief.
Liquidatietarief
Het liquidatietarief is een maatstaf die door de rechter wordt gehanteerd bij het bepalen van de vergoeding die de in het ongelijk gestelde partij moet betalen voor het salaris van de gemachtigde (advocaat of jurist) van de tegenpartij.
Het liquidatietarief werkt op basis van een puntensysteem. Per proceshandeling (bijvoorbeeld de dagvaarding, conclusie van antwoord of verschijnen op de zitting) die de gemachtigde uitvoert, worden punten toegekend. Iedere punt staat voor een bepaald bedrag dat de verliezende partij aan vergoeding moet betalen. Het bedrag dat wordt gekoppeld aan ieder punt is afhankelijk van de gerechtelijke instantie waar de zaak dient (bijvoorbeeld de kantonrechter, civiele rechtbank of bestuursrechter) en de hoogte van de vordering.
De liquidatiekosten kunnen afwijken van de werkelijke kosten. Bovendien staat het de rechter vrij om af te wijken van het liquidatietarief. Dit kan de rechter bijvoorbeeld doen als hij het redelijk acht dat een partij hogere juridische kosten heeft gemaakt door de complexiteit van de zaak.
In uitzonderlijke gevallen kan de rechter de verliezende partij veroordelen tot het betalen van de volledige proceskosten. Dit is met name het geval als er sprake is van onrechtmatig procederen en als de evidente ongegrondheid ervan duidelijk had moeten zijn bij de eiser.
Nakosten
Ook na afloop van een rechtszaak worden vaak nog kosten gemaakt voor juridische bijstand. Dit zijn bijvoorbeeld de kosten voor het bestuderen van het vonnis. Omdat de rechter bij het uitspreken van het vonnis niet kan bepalen of deze kosten gemaakt worden en hoe deze zijn, mag de winnende partij deze kosten in rekening brengen tijdens de executie van het vonnis. De hoogte van de nakosten of het nasalaris wordt daarbij bepaald aan de hand van het liquidatietarief (voor het nasalaris wordt een halve punt toegekend).
Kostenveroordeling vorderen
De rechter zal een proceskostenveroordeling niet zomaar afgeven. Die moet aangevraagd worden als onderdeel van het proces. Meestal wordt dit gedaan door de proceskosten direct mee te vorderen tijdens de dagvaarding. Andersom zal de gedaagde partij in zijn verweer een proceskostenveroordeling van de tegenpartij verlangen.
Proceskosten bestuursrecht
Heeft u een conflict met een overheidsorgaan? Dan dient uw zaak niet bij de kantonrechter of civiele rechter, maar bij de bestuursrechter. De proceskosten bij de bestuursrechter bestaan uit dezelfde onderdelen als bij een civiele rechtszaak, maar er worden andere griffierechten geheven. In beginsel moet het overheidsorgaan waar u tegen procedeert de proceskosten vergoeden als u de rechtszaak wint.
Proceskosten bij hoger beroep
Als een van de partijen het niet eens is met de uitspraak, dan is het meestal mogelijk om in hoger beroep te gaan. Bij zaken die draaien om een financieel belang van minder dan € 1.750 is het niet mogelijk om in hoger beroep aan te gaan.
Als een van de partijen in hoger beroep gaat, betekent dit dus dat er opnieuw proceskosten gemaakt worden. Deze bestaan grofweg uit dezelfde kosten als bij een rechtszaak in eerste aanleg. Er worden dus opnieuw griffierechten, deurwaarderskosten en advocaatkosten gemaakt. Ook worden er mogelijk opnieuw getuigen of deskundigen opgeroepen tijdens de behandeling van het hoger beroep. Tijdens een hoger beroep is een advocaat altijd verplicht. U betaalt de kosten daarvan in eerste instantie zelf.
Net als bij de rechtszaak in eerste aanleg gelden er vaste griffierechten. Ook is het mogelijk om in hoger beroep gebruik te maken van gesubsidieerde rechtsbijstand als u een laag inkomen heeft.
Aard of hoogte van het verzoek/de vordering | Griffierecht niet-natuurlijke personenen | Griffierecht natuurlijke personen | Griffierecht onvermogenden |
Zaken met betrekking tot een vordering of een verzoek
| € 798 | € 349 | € 349 |
Een vordering of een verzoek met een beloop van meer dan €12.500 en niet meer dan € 100.000 | € 2.175 | € 798 | € 349 |
Een vordering of een verzoek met een beloop van meer dan € 100.000 en niet meer dan € 1.000.000 | € 6.561 | € 2.053 | € 349 |
Een vordering of een verzoek met een beloop van meer dan € 1.000.000 | € 13.124 | € 2.053 | € 349 |
Ligt er een vonnis? Dan kunnen we beslag leggen
Heeft u een vordering op uw debiteur, maar weigert die te betalen? Door de rechter over de zaak te laten oordelen, is het mogelijk om uw geld alsnog te innen. Met het vonnis van de rechter kunnen we beslag leggen bij uw debiteur. De deurwaarder kan bijvoorbeeld beslag leggen op inkomen, bankrekeningen en andere bezittingen van uw schuldenaar. Uit de opbrengst van de beslaglegger wordt u als schuldeiser uitbetaald. Zo is het dus mogelijk om het geld waar u recht op heeft te krijgen als uw debiteur niet uit zichzelf betaalt.
Proceskosten invorderen
Tijdens de executie van het vonnis van de rechter zullen we direct de proceskosten en incassokosten invorderen. De deurwaarder mag daarnaast direct beslag leggen op de wettelijke rente. Op die manier kunnen we de gemaakte kosten zoveel mogelijk verhalen op uw debiteur.
Proceskosten terugvorderen?
Vul uw gegevens in en wij nemen direct contact met u op!


FAQ: Veelgestelde vragen over proceskosten
FAQ: Wat is een zekerheidstelling voor proceskosten?
De rechter kan aan de start van een juridische procedure bepalen dat een partij verplicht wordt om een zekerheid te stellen. Dit is bijvoorbeeld het geval als een van de partijen zich in het buitenland bevindt. In de praktijk komt het erop neer dat deze partij het bedrag dat na een eventueel negatief vonnis mogelijk aan proceskostenvergoeding zou moeten betalen, alvast als borg afdraagt. Dit om te voorkomen dat de winnende partij de proceskosten in een later stadium niet vergoed kan krijgen.
FAQ: Ik krijg een toevoeging. Moet ik de proceskosten voor de tegenpartij betalen?
Als u een laag inkomen heeft, dan komt u in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand (een toevoeging). U betaalt in dat geval alleen de verplichte eigen bijdrage. De toevoeging geldt echter alleen voor uw eigen proceskosten. Als u de rechtszaak verliest, zult u dus wel het volledige bedrag moeten betalen, waartoe de rechter u veroordeelt.
FAQ: In het vonnis staat dat de proceskosten bij voorbaat uitvoerbaar zijn. Wat houdt dit in?
In het vonnis van de rechter staat soms dat het uitvoerbaar bij voorraad is. Dit houdt in dat het vonnis direct ten uitvoer gelegd kan worden. In dat geval kan de deurwaarder direct het gevorderde bedrag en de bijkomende kosten (waaronder de proceskosten) invorderen, ook als de andere partij nog de mogelijkheid heeft om in hoger beroep te gaan.
FAQ: Mag ik de proceskosten verrekenen met een openstaande vordering?
Bent u zelf veroordeeld tot het betalen van de proceskosten, maar krijgt u zelf nog geld van de tegenpartij, bijvoorbeeld voor een andere onbetaalde factuur. Of heeft u juist recht op een kostenvergoeding, maar moet u ook nog een rekening betalen?
Of het mogelijk is om de proceskosten te verrekenen met een openstaande vordering, hangt af van de status van het vonnis. Zodra het vonnis definitief is, dan geldt de proceskostenveroordeling als een vordering die verrekend kan worden met andere openstaande vordering die u zelf nog moet betalen.
FAQ: Wat als er geen winnende partij is?
Als de rechter een partij helemaal in het gelijk stelt, dan zal de partij die in het ongelijk is gesteld en vergoeding moeten betalen als compensatie voor de gemaakte proceskosten.
Wanneer er geen sprake is van een winnende partij, bijvoorbeeld doordat de rechter beide partijen deels in het gelijk stelt, dan zal de rechter bepalen wie welke kosten moet dragen. Als beide partijen in gelijke mate in het gelijk worden gesteld, dragen zij meestal zorg voor hun eigen kosten.
Ook in zaken waarbij er geen sprake is van een winnaar of verliezer, zoals in het familierecht (bijv. echtscheidingen) worden de kosten gecompenseerd. Dit betekent dat iedere partij zijn eigen kosten draagt.
FAQ: Hoe zit het met de proceskosten als er meerdere gedaagden zijn?
Als er meerdere gedaagden zijn en de eisende partij verliest de rechtszaak, dan zal de rechter de eiser veroordelen tot het vergoeden van de proceskosten van alle gedaagde partijen.
Wint de eisende partij de rechtszaak, dan zijn de gedaagde partijen samen verantwoordelijk voor het vergoeden van de proceskosten. Volgens de Hoge Raad zijn deze partijen daarbij hoofdelijk verbonden tot nakoming van de veroordeling. Dit betekent in de praktijk dat de winnende partij de volledige proceskostenvergoeding kan verhalen op één van de gedaagden. De partij die het volledige bedrag betaalt, kan de delen waarvoor andere gedaagden verantwoordelijk zijn vervolgens op hen verhalen.
FAQ: Zijn proceskosten aftrekbaar?
Alle kosten (met uitzondering van geldboetes) die een onderneming maakt, zijn aftrekbaar van de winst. Proceskosten die een onderneming maakt voor zijn bedrijfsvoering zijn dus ook aftrekbaar.
Voor particulieren zijn de kosten voor een juridische procedure minder snel aftrekbaar. In principe is dit niet het geval. Een uitzondering hierop zijn de proceskosten voor het verkrijgen of innen van partneralimentatie. De proceskosten die u hiervoor betaalt zijn wel aftrekbaar.
FAQ: Kan ik wettelijke rente rekenen over proceskosten?
Als de proceskostenvergoeding niet binnen de daarvoor gestelde termijn betaald is, dan mag er wettelijke rente in rekening gebracht worden. Hoe hoog de rente is, hangt af van de hoedanigheid van uzelf en uw debiteur. Als er sprake is van twee zakelijke partijen dan wordt de wettelijke rente voor handelstransacties in rekening gebracht. Als een van de partijen een particulier is, dan geldt de wettelijke rente voor niet-handelstransacties.
FAQ: Moet ik btw betalen over de proceskosten?
Over bepaalde delen van de proceskosten wordt btw betaald. Over andere delen niet. De griffierechten zijn vrijgesteld van btw. Advocaten moeten sinds 2014 btw in rekening brengen. Over deze kosten betaalt u dus btw. Verder betaalt u ook btw over de deurwaarderskosten en de onkostenvergoeding voor getuigen en deskundigen. Als u zelf btw-plichtig bent, is de afgedragen btw aftrekbaar.
FAQ: Wanneer is er sprake van misbruik van het procesrecht?
Iedereen heeft het recht om een juridische procedure aan te spannen. Indien die bevoegdheid misbruikt wordt om een ander te schaden of iemand dit recht gebruikt voor een ander doel dan waarvoor het gebruikt is, dan kan er sprake zijn van misbruik van het procesrecht. Iemand mag bijvoorbeeld geen gerechtelijke procedure aanspannen of daar verweer tegen voeren als hij weet dat dit onjuist is, bijvoorbeeld met het oogmerk om betaling uit te blijven stellen.
Hiervan is sprake als men de vordering of het verweer onderbouwt met feiten en omstandigheden waarvan hij de onjuistheid kende (of had behoren te kennen) of baseert op stellingen waarvan hij op voorhand had moeten begrijpen dat deze geen kans van slagen hadden.
Misbruik van het procesrecht kan worden aangemerkt als onrechtmatige daad. Als de tegenpartij hierdoor schade lijdt, kan hij een schadevergoeding eisen. In dat geval kan de benadeelde partij bijvoorbeeld eisen dat alle proceskosten vergoed worden.
FAQ: Wat zijn verletkosten?
Verletkosten zijn de kosten die iemand kwijt is aan het bijwonen van bijvoorbeeld een zitting. Een zelfstandig ondernemer mist tijdens deze uren bijvoorbeeld omzet, waardoor hij die uren recht heeft op een vergoeding voor de verletkosten. Iemand die in loondienst werkt heeft alleen recht op een vergoeding voor verletkosten als hij verlof voor eigen rekening op moet nemen voor het bijwonen van de zitting.
FAQ: Zijn de buitengerechtelijke kosten onderdeel van de proceskosten?
De buitengerechtelijke kosten zijn de kosten die een schuldeiser maakt voor het buiten de rechter om proberen te innen van een vordering. U kunt daarbij denken aan de kosten voor een incassobureau. De buitengerechtelijke kosten zijn wettelijk vastgesteld en worden bepaald op basis van een percentage van de vordering.
De buitengerechtelijke kosten worden gemaakt voordat er een juridische procedure wordt gestart. Zij maken derhalve geen deel uit van de proceskosten. De buitengerechtelijke kosten kunnen hierdoor ook al voor een gerechtelijke uitspraak, tijdens de buitengerechtelijke incassoprocedure opgeëist worden.
FAQ: Wat zijn de kosten van een gedaagde partij bij de kantonrechter?
De kosten van een gedaagde partij bij de kantonrechter zijn vaak nihil. Bij de kantonrechter hoeft een partij namelijk geen advocaat in de arm te nemen. Als de gedaagde zonder gemachtigde procedeert en ook geen getuigen of deskundigen oproept, maakt hij vrijwel geen kosten (bij de kantonrechter betaalt alleen de eisende partij griffierecht). Dit kan een belangrijke overweging zijn bij het starten van een gerechtelijke procedure.
FAQ: Wat is procesfinanciering?
De kosten voor een juridische procedure moeten eerst worden voorgeschoten door de eiser. Vooral bij een complexe zaak kunnen die kosten flink oplopen. Het is soms mogelijk om gebruik te maken van procesfinanciering. Dit betekent dat de kosten worden voorgeschoten voor een financier. In ruil daarvoor draagt u een deel commissie af aan deze financier als u de zaak wint. Meestal betaalt u niets als u de zaak verliest.
Waarom 40.000 klanten u voor gingen
- Dé #1 incassering in het binnen-en buitenland
- No Cure No Pay aanpak
- Altijd inzicht (24/7) in uw zaak via ons uniek Online Cockpit portaal
-
Één vast contactpersoon
(jurist of advocaat) - 100% uitkering van de hoofdsom
- Direct actie (dezelfde werkdag)


Ik was ten einde raad toen de verhuurder het restant van mijn borg onrechtmatig had verrekend. Op internet gaan zoeken naar een specialist en wat denk je? Binnen 10 dagen alles binnengehaald. Het heeft mij helemaal niets gekost en alleen maar opgeleverd. Mijn kopzorgen zijn weg! Goed contact en super klantvriendelijk.


Binnen gesteld termijn heeft de klant betaald, voor vriendelijkheid hoef je bij dit bedrijf eens niet te betalen.
Onze incassojuristen & specialisten
- mr. Wesley BoetersInterim-advocaat
- Bas ToetIncassospecialist
- Tim BetistIncassospecialist
- Luka TripicIncassospecialist