Griffierecht: actuele
kosten rechtszaak (2024)

Het griffierecht moet binnen vier weken na de datum waarop de gedaagde partij is opgeroepen te verschijnen (de roldatum) betaald zijn. In de praktijk zal de rechter de gerechtelijke procedure aanhouden en geen vonnis wijzen zolang het griffierecht niet betaald is. Als de gedaagde partij griffierecht moet betalen, dan gaat de termijn van 4 weken in op het moment dat de gedaagde reageert op de dagvaarding.

Als de gedaagde het verschuldigde griffierecht niet (op tijd) betaalt, dan wijst de rechter een verstekvonnis. In dat geval zal de rechter de vordering van de eiser toewijzen.

De eiser is degene die naar de rechter stapt. Dit is dus degene die de tegenpartij laat dagvaarden. De gedaagde is de partij tegen wie de eis of vordering gericht is. Dit is dus de tegenpartij van de eiser.

Als er meerdere eisers zijn (met één dagvaarding) dan wordt het griffierecht gezamenlijk geheven. De eisers delen de kosten dus. Wel is het zo dat de vorderingen van de verschillende eisers bij elkaar opgeteld worden en de griffierechten op basis van het totale bedrag berekend worden. 

Als er zes particuliere eisers zijn, die ieder een vordering van €100 hebben tegen de gedaagde, dan telt de griffie deze bedragen bij elkaar op. Het totale bedrag aan vorderingen in deze zaak is dus €600, waardoor de griffierechten worden vastgesteld op €218.

Het griffierecht wordt berekend op basis van meerdere factoren: 

• het bedrag waarop de zaak betrekking heeft
• of de eiser een natuurlijke of niet-natuurlijke persoon is
• het inkomen van de eiser 

Aan de hand daarvan wordt bepaald welk bedrag aan griffierechten betaald moet worden.

Als een zaak bij de kantonrechter dient, is alleen de eisende partij griffierecht verschuldigd. De gedaagde hoeft bij de kantonrechter niets te betalen. Bij de civiele rechter en alle hogere rechters is dat anders. Hier worden griffierechten geheven voor zowel de eisende als de gedaagde partij.

Bij de kantonrechter betaalt alleen de eiser griffierecht. Bij de rechtbank en hogere instanties (bijvoorbeeld het gerechtshof en de Raad van State) betalen zowel de eiser als de gedaagde griffierechten. Als een van de partijen in hoger beroep gaat, zijn beide partijen dus griffierecht verschuldigd.

Als een dagvaarding wordt ingetrokken voordat de gedaagde heeft geantwoord en voor de eerste zitting heeft plaatsgevonden, dan wordt het griffierecht terugbetaald.

Een niet-natuurlijke persoon is een rechtspersoon of een samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid. Een rechtspersoon is een organisatie die zelfstandig kan deelnemen aan het rechtsverkeer. Een onderneming kan bijvoorbeeld een rechtspersoon zijn. In dat geval heeft de onderneming zelf rechten en plichten. Een naamloze vennootschap (nv), besloten vennootschap (bv), stichting en vereniging zijn voorbeelden van rechtspersonen.

Voorbeelden van samenwerkingsverbanden zonder rechtspersoonlijkheid zijn bijvoorbeeld een vennootschap onder firma (vof) en een commanditaire vennootschap (cv).

Een eenmanszaak is bijvoorbeeld geen rechtspersoon. De eigenaar is hoofdelijk aansprakelijk. Als de eigenaar van een eenmanszaak een rechtszaak aanspant, dan betaalt hij dus de kosten voor een natuurlijke persoon.

Griffierecht is een bijdrage die u betaalt aan de rechtbank voor het starten van een gerechtelijke procedure. U betaalt griffierecht voor burgerlijke zaken (civiele zaken) en bestuursrechtelijke zaken, maar bijvoorbeeld niet voor een strafzaak.

Griffierecht is vrijgesteld van btw. Over griffierecht bent u dus geen btw verschuldigd.