Als u zakendoet met een dochteronderneming binnen een concern, dan is het belangrijk om na te gaan hoe het zit met de aansprakelijkheid. Een moederonderneming kan zich door middel van een 403 verklaring namelijk hoofdelijk aansprakelijk stellen voor de schulden van dochterondernemingen. De dochteronderneming wordt dan vrijgesteld van de verplichting om de jaarrekening te deponeren.
Deze aansprakelijkheidsverklaring kan ook weer worden ingetrokken. Als schuldeiser moet u op dat moment op tijd verzet aantekenen.
Vul uw gegevens in en wij nemen zo snel mogelijk contact met u op!
In beginsel moet een Nederlandse bv een jaarrekening opmaken. Ondernemingen kunnen daar onder voorwaarden een vrijstelling voor krijgen.
In Artikel 403 Burgerlijk Wetboek Boek 2 is namelijk vastgelegd dat een tot een groep behorende rechtspersoon geen jaarrekening hoeft te deponeren als het moederbedrijf binnen het concern zich schriftelijk hoofdelijk aansprakelijk verklaart voor de schulden. Deze verklaring noemt men een 403 verklaring.
Met een 403 verklaring stelt de moedermaatschappij zich dus garant voor de schulden van de dochteronderneming. Deze aansprakelijkheidsverklaring geldt voor zowel bestaande als toekomstige schulden.
Een schuldeiser kan zich dus op de afgelegde verklaring beroepen als bijvoorbeeld facturen niet betaald worden en de openstaande vordering verhalen op het moederbedrijf.
Om in aanmerking te komen voor een vrijstelling voor het deponeren van de jaarrekening, moet het moederbedrijf zich aansprakelijk stellen voor zowel toekomstige als bestaande schulden die voortvloeien uit rechtshandelingen. Er ontstaat soms verwarring over welke vorderingen er precies onder de 403 verklaring vallen.
Dit hangt namelijk niet alleen af van wat er in het Burgerlijk Wetboek staat, maar ook van wat er in de specifieke 403 verklaring beschreven staat. Zo nemen sommige bedrijven bijvoorbeeld een tijdelijke beperking in de tekst op, zodat de 403 verklaring een einddatum heeft.
Afhankelijk van de formulering van de 403 verklaring, geldt de aansprakelijkheid in principe alleen voor rechtshandelingen die het dochterbedrijf verricht, bijvoorbeeld overeenkomsten die het sluit of leningen die het aangaat. Het moederbedrijf is in dat geval niet aansprakelijk voor schulden als gevolg van een onrechtmatige daad, beroepsfout of een belastingaanslag. Deze schulden vloeien namelijk niet voort uit een rechtshandeling.
Voor een rechtsgeldige aansprakelijkheidsverklaring moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan.
De moederonderneming moet onder andere schriftelijk vastleggen dat zij hoofdelijk verantwoordelijk is voor de dochteronderneming. Die schriftelijke verklaring moet men bij de Kamer van Koophandel deponeren.
Het moederbedrijf moet vanaf dat moment een geconsolideerde groepsjaarrekening (een gezamenlijke jaarrekening waarin de resultaten van de moeder- en dochterondernemingen worden samengevoegd) opstellen.
Alle aandeelhouders van de dochteronderneming moeten vervolgens ieder jaar schriftelijk verklaren dat men instemt met de afwijking van de jaarrekeningvoorschriften. Ook deze verklaring moet gedeponeerd worden.
De belangrijkste voorwaarden voor een 403-verklaring zijn o.a.:
Een 403 verklaring bestaat vaak uit een korte, algemene mededeling dat de moederpartij zich op basis van het toepasselijke wetsartikel (art. 2:403 lid 1 BW) hoofdelijk aansprakelijk stelt voor schulden die voortvloeien uit rechtshandelingen van de dochteronderneming.
Bijvoorbeeld:
“[Naam moedermaatschappij] verklaart zich uit hoofde van art. 2:403 lid 1 BW hoofdelijk aansprakelijk voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van de tot haar groep behorende onderneming [Naam dochteronderneming].”
De moederonderneming kan de 403 verklaring volgens Artikel 404 Burgerlijk Wetboek Boek 2 ook weer intrekken. De hoofdelijke aansprakelijkheid van het moederbedrijf komt dan te vervallen. Schulden uit nieuwe rechtshandelingen die de dochter na de intrekking verricht komen dan weer voor eigen rekening. De dochteronderneming moet dan ook weer jaarrekeningen deponeren.
De 403 verklaring kan door de moederonderneming ingetrokken worden door een verklaring waarin dit wordt vermeld te deponeren bij het handelsregister.
In beginsel blijft de moederonderneming nog wel aansprakelijk voor schulden die zijn gemaakt voor de intrekking van de 403 verklaring. Dit noemt men overblijvende aansprakelijkheid.
De overblijvende aansprakelijkheid kan worden beëindigd als de dochteronderneming niet meer tot dezelfde groep behoort.
Om de overblijvende aansprakelijkheid te beëindigen moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
Voor een schuldeiser kan het intrekken van een aansprakelijkheidsverklaring, bedoeld als in artikel 403 BW, dus grote gevolgen hebben. Als de schuldeiser namelijk niet op tijd verzet aantekent tegen de voorgenomen beëindiging van de 403 verklaring, dan kunnen openstaande vorderingen niet meer verhaald worden op het moederbedrijf.
Als het moederbedrijf bekendmaakt de aansprakelijkheidsverklaring in te trekken omdat de dochteronderneming geen onderdeel meer is van de groep, dan is het zaak om snel een verzetsprocedure te starten. Dit is mogelijk als:
Tijdens de verzetsprocedure zal de rechter beoordelen of de schuldeiser niet in een ongunstigere situatie komt door het intrekken van de 403 verklaring. Als dat wel het geval is, zal de rechter het verzet gegrond verklaren en blijft het moederbedrijf aansprakelijk voor de openstaande schuld.
Wilt u verzet aantekenen tegen de voorgenomen beëindiging van de 403 verklaring? De juristen van Invorderingsbedrijf kunnen u hierbij helpen.
Heeft u een openstaande vordering bij een dochteronderneming die valt onder de 403 verklaring van het moederbedrijf? En betaalt geen van deze partijen het openstaande bedrag? Dan kunt u een incassobureau inschakelen. De juristen van Invorderingsbedrijf kunnen voor u onderzoeken welke rechtspersoon aansprakelijk is voor de vordering en deze voor u innen. Daarbij stappen we desnoods naar de rechter.
U kunt uw vordering binnen enkele minuten indienen via ons incasso aanmeldformulier.
Vul uw gegevens in en wij nemen zo snel mogelijk contact met u op!
Wilt u controleren of een bedrijf waarmee u zaken doet een aansprakelijkheidsverklaring heeft van een overkoepelend bedrijf? Dat kunt u nagaan op de website van de Kamer van Koophandel. In het handelsregister zoekt u op de naam van het bedrijf waar u zaken mee wilt doen. Vervolgens klikt u op de knop “deponeringen”. Hierna volgt u de betaalinstructies op en vervolgens ontvangt u een overzicht van de gedoneerde stukken. Als het bedrijf een 403 verklaring heeft ontvangen, dan ziet u hier de schriftelijke verklaring van het moederbedrijf en de instemmingsverklaring van de dochteronderneming.
Door de 403 vrijstelling krijgt de dochteronderneming vrijstelling van het deponeren van een jaarverslag. Het voordeel hiervan is dat er slechts één jaarrekening hoeft te worden afgeleverd, waarin zowel de cijfers van het moederbedrijf als de dochteronderneming zijn opgenomen. Hierdoor kunnen slechte resultaten van de één worden gecompenseerd door de cijfers van de ander. Dit geeft een beter beeld van de financiële situatie van het gehele concern.
Het consolideren van de jaargegevens betekent dat de jaarcijfers van verschillende onderdelen binnen een concern of holding worden samengevoegd. De resultaten van de consoliderende rechtspersoon (het moederbedrijf) en de dochtervennootschappen worden dus verwerkt in één jaarrekening en op één balans.
Is niet aan alle voorwaarden voor vrijstelling voldaan, maar wordt er geen jaarverslag gedeponeerd door het dochterbedrijf? Dan voldoet de dochteronderneming niet aan haar wettelijke verplichting tot het opstellen en deponeren van goedgekeurde jaarrekening. In dat geval zijn de bestuurders in principe aansprakelijk (persoonlijk) voor de schulden van het bedrijf.
Een buitenlands bedrijf kan als hoofd van een consoliderende groepsmaatschappij een rechtsgeldige 403 verklaring afgeven voor Nederlandse dochterondernemingen. Als dat gebeurt, is de Nederlandse rechtspersoon dus vrijgesteld van het deponeren van een jaarrekening.
Andersom kan een Nederlands moederbedrijf geen aansprakelijkheidsverklaring afgeven voor een buitenlandse onderneming.
Vul uw gegevens in en wij nemen zo snel mogelijk contact met u op!
Heeft uw klant die factuur nog steeds niet betaald? Blijf niet eeuwig wachten en schakel over op No Cure No Pay incasso!